Środowiskowy Dom Samopomocy w Tyczynie został zorganizowany w taki sposób, by mógł jak najlepiej służyć celom, dla których został zaprojektowany.
Zapewnia miejsce dla 31 uczestników, opiekę nad nimi sprawuje wykwalifikowana kadra w liczbie 9 osób (6 pracowników etatowych, 3 pracowników na umowie zlecenie), w tym psycholog, pielęgniarka, fizjoterapeuta, pracownik socjalny, instruktor terapii zajęciowej, terapeuta, księgowa oraz opiekunowie.
Dom rozpoczął działalność 20 grudnia 2005 roku w zastępczych pomieszczeniach budynku wikarówki udostępnionych przez Księdza Proboszcza Józefa Stanowskiego. Do nowego obiektu uczestnicy przeprowadzili się 17 października 2006 roku, do końca roku trwało jeszcze wyposażenie obiektu w niezbędny sprzęt. ŚDS wyposażony jest w: – w salę rehabilitacyjno-rekreacyjną, – pracownie stolarsko-rzeźbiarską, – pracownie kulinarną, – pracownię plastyczną, – pracownię rękodzielniczą, – pracownie informatyczną, – pokój wyciszeń, – pokój gościnny, – gabinet psychologa, – gabinet zabiegowy.
Od 1 stycznia 2007 roku organem prowadzącym jest Caritas Diecezji Rzeszowskiej. Kierownikiem ŚDS jest Pani Anna Kaczor. Działalność ŚDS finansowana jest ze środków Urzędu Wojewódzkiego.
ŚDS jest placówką pobytu dziennego. Uczestnicy przywożeni są do ośrodka i odwożeni do domów po zakończeniu zajęć. Obecnie w ŚDS przebywa 31 uczestników, nie tylko z terenu gminy, ale również z sąsiednich miejscowości. Są to osoby niepełnosprawne ruchowo oraz z niepełnosprawnością intelektualną ze stopniem upośledzenia w stopniu lekkim, umiarkowanym i znacznym. Staramy się tworzyć ciepłą i miłą atmosferę domu rodzinnego. Nabór do ośrodka prowadzony jest na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności powiatowego Zespołu Orzekania o Niepełnosprawności oraz decyzji Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.
W ŚDS realizowane są różne formy terapii i rehabilitacji, które mają na celu przywrócenie jednostce jak największej w miarę możliwości sprawności psychofizycznej, kształtowanie samodzielności, rozumianej jako zdolności do samoobsługi i wykonywania prostych czynności dnia codziennego. W procesie postępowania rehabilitacyjnego indywidualizowane są cele, metody, treści i formy działań terapeutyczno-korekcyjnych. Najczęściej wykorzystywane metody w pracy rehabilitacyjnej to metody aktywnego nauczania i uczenia się poprzez działanie, odkrywanie i przeżywanie sytuacji zadaniowych. Różnorodność treści, form i metod ma stymulować do samodzielnej i twórczej aktywności uczestników przy wykorzystaniu ich wszelkich zdolności oraz potencjalnych możliwości i zainteresowań.
Formy terapii w ŚDS:
1. Program terapii kulinarnej dąży do wypracowania, podtrzymywania, utrwalania i dalszego doskonalenia umiejętności prawidłowego wykonywania czynności samoobsługowych (higiena osobista, przygotowywania i spożywanie posiłków, czynności porządkowe) niezbędnych w codziennym funkcjonowaniu każdego człowieka.
2. Program terapii w pracowni rękodzielniczej ma na celu kształtowanie sprawności manualnych, wyrabiania poczucia estetyki, wiary we własne siły. Poprzez zachęcanie, motywowanie do wykonywania prac rękodzielniczych według własnego pomysłu rozwijana jest inwencja twórcza uczestników. W pracowni powstają zdobione haftem ozdobnym serwetki, bieżniki, obrazki, prace z włóczki – robótki szydełkowe (torebki, etui, poduszki). Projektuje i wykonuje się ozdoby świąteczne – stroiki z różnych materiałów, wykonywane są elementy zdobnicze z bibuły i sznurka. Powstają kompozycje florystyczne z materiału roślinnego. Ozdabiane są butelki farbami do szkła, maluje się odlewy gipsowe. Powstają również makramy.
3. Program pracowni plastycznej poprzez zastosowanie różnych form plastycznych ma usprawniać funkcje manualne, poprawiać koordynację wzrokowo-ruchową, uwrażliwiać na sztukę. Pełni też funkcje relaksacyjno-koncentrujące.
4. program pracowni stolarsko-rzeźbiarskiej umożliwia uczestnikom naukę wykonywania prostych przedmiotów z drewna. Wykonują oni różnego rodzaju przedmioty: ramki, ozdoby, kwietniki. Praca ta ma na celu – oprócz zdobywania umiejętności obróbki drewna i wykonywania przedmiotów – wzmocnienie wiary we własne siły oraz rozwój motywacji do działania. Uczestnicy zdobywają umiejętności projektowania, planowania pracy.
5. Program pracowni informatycznej służy nabywaniu umiejętności stosowania technik multimedialnych i umożliwieniu dostępu do informacji. Obsługa komputera oraz umiejętność jego zastosowania zwiększa możliwość w funkcjonowaniu społecznym – porozumiewaniu się na odległość, aktywizację zawodową. Zastosowanie mulitmediów sprzyja rozwojowi funkcji poznawczych. Stymuluje do czytania i pisania, śpiewania (karaoke), poszukiwania informacji. Udział w zajęciach powoduje u uczestników poczucie uczestniczenia w sytuacjach społecznych.
6. Sala rehabilitacyjna wykorzystywana jest w celu usprawniania i korygowania zaburzeń wynikających z niepełnosprawności. Uczestnicy biorą udział w ćwiczeniach pod nadzorem rehabilitanta. W sierpniu 2008r. została utworzona grupa terapeutyczna. Praca w tej grupie nastawiona jest na: – zaakceptowanie dysfunkcji przez osobę, którą ona dotknęła, – kształtowanie pozytywnych postaw jednostki, – zapewnienie optymalnego rozwoju umysłowego, moralno-społecznego, emocjonalnego, – edukację w zakresie wiedzy o człowieku, o sobie samym, o społeczeństwie, kulturze, a w perspektywie o wykonywanym zawodzie, – pomoc w organizowaniu i projektowaniu życia z niepełnosprawnością, – ćwiczenie umiejętności interpersonalnych.
Ponadto organizowane są różnego rodzaju okazjonalne formy służące integracji. Systematycznie bierzemy udział w Spartakiadzie Sportowej dla Osób Niepełnosprawnych Środowiskowych Domów Samopomocy Województwa Podkarpackiego, imprezie integracyjnej „Bądźmy Razem”. Organizowane są wyjazdy na wystawy, a także do kina, na basen, jeden raz w tygodniu uczestnicy biorą udział w zajęciach z hipoterapii. Organizujemy również imprezy dla niepełnosprawnych np. zabawy karnawałowe, andrzejki.
Przy organizacji imprez otrzymujemy pomoc od sponsorów: „HERMAN” S.A., IVA Sp. z o.o. Rozlewnia Wód Mineralnych Rzeszowianka, Sklep spożywczo-przemysłowy Halina Karnas.